De Missionaire trendrede 2022 is tot stand gekomen in een samenwerking van de Protestantse kerk in Nederland en de missionaire ondersteuningsorganisaties MissieFonds, Kerkpunt, Verre Naasten, Weetwatjegelooft.nl en CGK Deputaten Evangelisatie. Deze organisaties zijn actief binnen de Nederlands Gereformeerde Kerken, Gereformeerde Kerken (vrijgemaakt) en de Christelijke Gereformeerde Kerken.
Hieronder leest u de inleiding, de hele rede is hier te lezen.
Een tijdvak van onzeker weten
Twee jaar geleden, in februari 2020, schreef en hield ik voor het eerst een missionaire trendrede. Een trendrapport is een verhaal dat de actualiteit zo scherp mogelijk observeert om op basis daarvan een paar grotere ontwikkelingen aan te wijzen. Trendrapporten worden gemaakt om bedrijven en organisaties in staat te stellen zo goed mogelijk op die ontwikkelingen in te spelen. Trendrapport is een hippe naam voor een oude wijsheid. Wie niet voortdurend achter de feiten aan wil hollen, doet er verstandig aan om zich alvast te richten op de wereld van morgen.
De missionaire trendrede richt zich op kerkgemeenten, christelijke organisaties en individuele christenen. Het is geen kerkelijke trendrede. Er wordt veel onderzoek gedaan naar hoe ‘de kerk’ ervoor staat, meestal onderbouwd met veel feiten en cijfers. Vaak gaan die onderzoeken over krimp, zeker als ze worden ingekort tot persberichten voor landelijke media. Een missionaire trendrede heeft een andere blikrichting. Ik beschrijf de kansen die er liggen voor de Nederlandse kerk. Al zou er helemaal geen kerk (meer) zijn, dan nog zijn er in onze tijd goede redenen om de kerk uit te vinden. Of opnieuw uit te vinden.
Om die kansen te kunnen grijpen, moet je natuurlijk wel weten wat je missie is. Bedrijven en organisaties denken vandaag zonder uitzondering na over de vraag ‘waartoe zijn wij op aarde’. Eigenlijk is dat ‘onze’ vraag, die letterlijk zo gesteld wordt in zowel de katholieke als de protestantse catechismus. Jammer alleen dat de kerk zich deze vraag niet al te vaak en ook niet scherp genoeg stelt. Ik vertel in een seculiere context graag dat de kerk het sterkste mission-statement ter wereld heeft: er op uittrekken naar de einden van de aarde en iedereen tot ‘volger’ maken. Een marktaandeel van 100 procent zeg maar. In een postkoloniale en postchristelijke wereld kun je daar niet meer onbevangen naar luisteren. Of kan het toch wel, juist nu? In ieder geval hebben veel kerken het als missie op hun website staan: het goede nieuws delen met de buurt, Gods liefde present stellen in de stad. Goed bedoelde statements. Maar niet goed genoeg. Te groot, te abstract, te veel ‘wij hebben’. Kijk zelf maar: zulke zinnen bezielen allerminst. Think different of just do it zijn in vergelijking daarmee een stuk beter. We kennen allemaal de grap dat God of Jezus het antwoord is – maar wat was ook alweer de vraag?
Vragen zijn er in deze tijd meer dan genoeg. Er ontstaan nieuwe vragen, vaak fundamenteel, en antwoorden die lang gegeven werden, lijken niet meer te werken. De kerk beleeft dit proces niet anders dan de samenleving. Het is een tijdperk van onzeker weten. Voor de Westerse context is dat relatief nieuw. De rest van de wereld wist het al. Met deze trendrede daag ik jou, lezer, uit op je eigen plek je missie te doordenken vanuit de kansen die jouw familie, netwerk, buurt, dorp, stad, land, tijd en cultuur je biedt. Ik heb mijn uiterste best gedaan om breed te denken. Anders gezegd: ik hoop dat mijn rede resoneert in zowel Amsterdam als Bergentheim.