‘Samen leren, werken, groeien’ – reflecties op Lausanne 4 – Berdine Lekkerkerker

Als ik dit schrijf is het Lausanne IV Congres in Seoul, Zuid-Korea, nog niet afgelopen. Vandaag is de afsluiting. Voor de virtuele deelnemers aan het congres was de laatste bijeenkomst gisteren. Vijf dagen lang zijn we bij elkaar geweest, een groepje van 5 tot 10 mensen, om samen de vanuit het congres aangedragen hoogtepunten en samenvattingen van de plenaire bijeenkomsten in Seoul mee te beleven.

Nederlandse context

Ook al waren er soms wat problemen met internet en verbindingen, het was een knap staaltje werk, wat niet alleen content verspreidde, maar ook mensen vanuit de hele wereld met elkaar verbond via gespreksgroepen en werkgroepen. Hier is veel toewijding en energie ingestopt door een groot team – achter de schermen. Op deze manier konden wij ook werkelijk participeren.

Deze participatie, met onze voeten op Nederlandse bodem, kreeg natuurlijk wel een heel eigen karakter. Het samen delen en reflecteren, tussen alle andere ontmoetingen, taken en verantwoordelijkheden van het gewone leven hier, is niet altijd makkelijk. Midden in een spannende lezing… licht je telefoon op. Na afloop van de bijeenkomst … ontmoet je je buurvrouw die grote zorgen heeft. Voordat je naar de bijeenkomst gaat … moet je nog snel even de laatste dingen regelen voor de vergadering later op de dag. Het lukt zelfs niet om elke dag erbij te zijn. Aan de andere kant waren juist onze gesprekken intens. Wat hebben we gehoord en gezien? Hoe herkennen we het in Nederland? In de kerk? In onze gemeenschappen? Wat kunnen wij hiermee in onze context?

Hoofdthema’s

Opvallend vond ik dat we na de laatste bijeenkomst wat moeite hadden om te bedenken wat nu, vanuit dit congres, de hoofdthema’s zijn voor missionair leven in Nederland en als deel van de kerk wereldwijd. Discipelschap werd genoemd, een thema dat werd uitgewerkt op verschillende manieren met betrekking tot leiderschap, het discipelschap van alle gelovigen, in het hele leven en dus zeker ook in werk en maatschappij. Houdingen van hart en leven werden steeds benoemd, zoals nederigheid, kwetsbaarheid en compassie, maar ook moed in het opstaan voor waarheid. We misten het opstaan voor recht en voor de schepping.

Dit congres is georganiseerd op basis van een luisterproces, waarin wereldwijd gesprekken en focusgroepen zich hebben bezig gehouden met de context waarin Gods missie plaatsvindt. Men heeft onderzoek gedaan naar de kerk en naar de presentie van die kerk in de wereld. Naast heel veel data is daar een zekere ervaring van urgentie uit voortgekomen. Hoewel het aantal gelovigen wereldwijd groeit, groeit de wereldpopulatie harder. Relatief wordt het aantal mensen die toegang hebben tot het evangelie kleiner.

Samenwerking niet gemakkelijk

Daarom roept Lausanne IV op tot het gezamenlijk delen en leven van Christus. Er ligt een grote nadruk op ‘samen’ en samenwerking. Daar ligt natuurlijk ook een grote uitdaging, want wat zijn de voorwaarden voor samenwerking? Hoe gaan we om met verschillen? Wat is waarheid? Als het woord van de bijbel de waarheid is, hoe interpreteren we dat dan? Of is het Woord en de Waarheid ten diepste alleen te vinden in de persoon Jezus Christus als het Woord?

In de kerk, die wereldwijd zwaar verdeeld is, niet alleen langs theologische en culturele lijnen, maar ook vanuit ongelijkheid op economisch en politiek vlak, vanuit historische erfenissen van slavernij en kolonialisme, is samenwerking verre van makkelijk of voor de hand liggend. Juist deze realiteiten bleken ook spanning en wederzijds onbegrip op te roepen. En toch, terugkijkend, is dat wat mij misschien wel het meest heeft geraakt deze dagen.

Ondanks al die verschillen komen mensen samen, omdat ze elkaar vast willen houden als broers en zussen. In de ruzies, de pijn en zelfs het trauma, blijft de erkenning dat God zelf ons samenbrengt, aan elkaar geeft. In alle verschillen blijft de afhankelijkheid van de liefde en genade van God de plek van ontmoeting. En dit heeft dus ook alles te maken met al die onderwerpen die we bespraken rond discipelschap – volgen, luisteren, schuld belijden, verootmoedigen, leren, groeien, ontdekken, delen. Alleen als leerlingen kunnen we het echte gesprek dan ook aangaan, zonder de pijnlijke realiteiten, de grote vragen uit de weg te gaan. We kunnen het gesprek aangaan en toch elkaar vasthouden – samenwerken, participeren in Gods zending.

Transformerend discipelschap

Hoor ik hier weer de roep van Arusha, de oproep tot discipelschap? Tijdens de conferentie voor wereldzending en evangelisatie van de wereldraad van kerken in 2018 sprak men van de noodzaak van bekering als personen en als gemeenschappen, van transformerend discipelschap. En daarbij sloot men af met de opmerking dat dit niet een oproep is die wij in eigen kracht kunnen beantwoorden – het werd een oproep tot gebed:

Loving God, we thank you for the gift of life in all its diversity and beauty. Lord Jesus Christ, crucified and risen, we praise you that you came to find the lost, to free the oppressed, to heal the sick and to convert the self-centred. Holy Spirit, we rejoice that you breathe in the life of the world and are poured out into our hearts. As we live in the Spirit, may we also walk in the Spirit. Grant us faith and courage to take up our cross and follow Jesus – becoming pilgrims of justice and peace in our time. For the blessing of your people, the sustaining of the earth and the glory of your name. Through Christ our Lord, Amen.

Nog even terug naar Nederland. Samenwerken, samen op weg gaan, durven we het aan? Durven we werkelijk naar de ander te luisteren? Durven we onze eigen stokpaardjes en agenda’s opzij te zetten? Durven we ons te verootmoedigen en schuld te belijden? Durven we kwetsbaar te zijn? En durven we dat ook in de relaties met onze partners in missie binnen de kerk wereldwijd?

Durven we samen het goede nieuws van Gods nieuwe wereld te delen en te leven?

Ik ga nu even boodschappen doen voor die buurvrouw. Morgen is het zondag, een dag van rust en samen vieren, bidden en aanbidden. Maandag ga ik het gesprek weer aan met onze partners over de volgende stappen die we moeten zetten…..

Afbeelding: schermafbeelding van de website Lausanne4.nl, waar ook een serie blogs is verschenen van deelnemers uit Seoul