Sint Aidan, zending en integriteit – omgaan met donaties

Een zomerse reflectie van Berdine van den Toren-Lekkerkerker. Wat heeft Sint Aidan te maken met zending en met de plaats en betekenis van geld in zending? De verbinding van Sint Aidan met zending is makkelijk. Als Ierse monnik reisde hij in de 6e eeuw te voet door Engeland en Schotland om het Evangelie te verkondigen. Uiteindelijk stichtte hij het klooster op Lindisfarne, een eiland dat alleen bij eb te bereiken is. Het klooster werd een uitvalsbasis voor de zendingsreizen zowel van hemzelf als van andere monniken, in Noord Engeland en Schotland, maar ook verder Europa in.

Deze zomer hebben Benno en ik onze vakantie gevierd in Noord-Engeland en Zuidwest Schotland, in de voetsporen van Keltisch christendom. We zagen een indrukwekkend Keltisch kruis – Ruthwell Cross – uit de achtste eeuw, met opschriften zowel in het Latijns als in Runen script. We bezochten een grot waar Sint Ninian, die in 397 vanuit Ierland naar Schotland kwam, de stilte zocht om te bidden. We bezochten oude vijfde en zesde-eeuwse kerken en kappelletjes. Op blote voeten liepen we over het drooggevallen zeebed naar Lindisfarne. We lazen over leven in onzekere tijden, over oorlogen om macht waarvan de bevolking het slachtoffer werd, maar ook over de monniken die te voet van dorp tot dorp trokken, als toewijding aan God, om het Evangelie te delen en om mens met de mensen te zijn. Indrukwekkend en inspirerend.

Ik moet ook bekennen dat mijn beeld van Keltisch christendom nogal geromantiseerd bleek. We lazen niet alleen over mensen die gedreven door het Evangelie over land en zee trokken, te voet en in kleine bootjes. We lazen ook over een in onze ogen wettische levenshouding en ernstige zelfkastijding. We lazen over koningen die zich tot het christendom bekeerden en direct besloten dat ook hun onderdanen christen zouden moeten worden. Wat waren de motieven? Zeker, de vreugde van het Evangelie en het welzijn van het volk speelden een rol. Waarschijnlijk ook het verlangen naar vrede en rust. Maar was er ook een meer egoïstische onderliggende reden – het verlangen de eigen koninklijke, politieke en economische positie te verstevigen? We zullen het nooit weten.

King Oswine […] had given Bishop Aidan an excellent horse so that, though he was normally accustomed to walk, he could ride if he had to cross a river or if any other urgent necessity compelled him. A short time afterwards Adian was met by a beggar who asked him for an alsm. He at once alighted and offered the horse with all its royal trappings to the beggar; for he was extremely compassionate, a friend of the poor and a real father to the wretched.

Koning Oswald krijgt dit verhaal te horen en vraagt:

My lord bishop, why did you want to give a beggar the royal horse intended for you? Have we not many less valuable horses or other things which would have been good enough to give to the poor, without letting the beggar have the horse which I had specially chosen for your own use?

Hoe om te gaan met donaties die “geoormerkt” zijn, die door de gever een vastomlijnde bestemming hebben gekregen? Welke waarde heeft efficiëntie in zending?

Betekent financiële integriteit alleen het afleggen van verantwoording over het “juiste” gebruik van de donatie? Of, kunnen gevers de ontvanger van donaties vertrouwen met betrekking tot het juiste gebruik van de gift?

Volgens de Venerable Bede was het voor Sint Aidan duidelijk: Eens gegeven is gegeven. Als je al gaande je leven en het Evangelie deelt met de mensen om je heen, dan toch zeker ook het paard. En zelfs het beste paard.

St. Aidan liep weer verder.

Zou hij zich herkend hebben in Kosuke Koyama, die schrijft over het kennen en volgen van Gods liefde, lopend in de voetstappen van de “Three Mile an hour God”?

Love has its speed. It is a spiritual speed. It is a different kind of speed from the technological speed to which we are accustomed. It goes on in the depth of our life, whether we notice or not, at three miles an hour. It is the speed we walk and therefore the speed the love of God walks.’

bronnen:

Bede, The Ecclesiastical History of the English People, Judith McClue, Roger Collins eds., Oxford: OUP, 1994, 132-133.

Kosuke Koyama, Three Mile an Hour God, London: SCM Press, 2015.

Foto: Ruthwell Cross (Berdine van den Toren-Lekkerkerker)