‘In onbekende wateren’ is de titel van een serie essays die de Raad van Kerken publiceert: “Als Raad van Kerken hebben we de traditie dat we altijd reageren op een nieuw regeerakkoord. Dat leek ons nu niet voldoende. Daarmee raken we niet voldoende wat dit nieuwe kabinet betekent. Als Raad van Kerken voelen we de noodzaak nu in de eerste plaats met een theologische- en/of cultuuranalytische blik naar onze hele samenleving te kijken.”
“Daarvoor hebben we aan een aantal mensen uit de volle breedte van de Nederlandse kerken gevraagd om een kort essay te schrijven. We vroegen hun: wat zegt de verkiezingsuitslag en de kabinetsvorming over onze samenleving en over de richting waarin onze cultuur gaat? Waar bevinden we ons als land, als cultuur. En wat betekent dit voor ons als kerk.”
De vraag hoe de kerk zich moet verhouden tot maatschappelijke ontwikkelingen was recent ook het thema van het rapport ‘Presentie en profetie’, opgesteld door de twee grote beraadgroepen van de Raad van Kerken. “In deze beide woorden – presentie en profetie – wordt precies samenvat waar het in het spreken van de kerk om gaat. De kerk is present. De kerk is aanwezig waar mensen gewond zijn. De kerk zoekt mensen op en probeert daar helend aanwezig te zijn: pastoraal en diaconaal. De kerk heeft daarnaast ook een profetische stem.”
Een meer uitgesproken reactie op het beleid van dit ongewone kabinet wordt gevormd door de de verklaring ‘Evangelie en extreem-rechts gaan niet samen’, die door Micha Nederland is geïnitieerd en door honderden predikanten en anderen is ondertekend. De verklaring stelt dat een gedachte van ‘eigen volk eerst’ onmogelijk kan samengaan met een Bijbelse boodschap van naastenliefde. Ook Berdine van den Toren-Lekkerkerker heeft als directeur van de NZR ondertekend. Micha schrijft: “In deze verklaring klinkt voluit het geloof dat alle mensen gelijkwaardig zijn, zowel voor Gods aangezicht als in de samenleving. Wij vinden dat de kerk nu stelling moet nemen. Daarom roepen wij christelijk Nederland op deze verklaring te onderschrijven.”
Een derde reactie op het voorgenomen beleid komt van Kerk in Actie: De voorgenomen bezuinigingen op ontwikkelingssamenwerking zijn desastreus en volgens Kerk in Actie zijn deze voornemens beschamend voor een land als Nederland. Directeur Jurjen de Groot: “We mogen nooit zomaar wegkijken voor leed of rampspoed en daarmee onze verantwoordelijkheid ontlopen, ook niet als dat honderden of duizenden kilometers verderop is.” Kerk in Actie ondersteunt daarom het initiatief ‘Nederland van de kaart’ van branchevereniging Partos. Op de website van Partos valt te lezen dat het kabinet-Schoof de komende jaren miljarden wil bezuinigen op ontwikkelingssamenwerking, terwijl wereldwijd miljoenen mensen getroffen worden door armoede, honger, natuurrampen, oorlog en conflicten.