De mens is een homo digitalis geworden. De virtuele wereld is niet meer weg te denken, ook niet uit kerk en moskee. Dit nummer van TussenRuimte, voorbereid door themaredacteuren Hanneke Arts-Honselaar en Karlijn Goossen, gaat nader in op de vraag wat de aanwezigheid van de digitale samenleving kan betekenen voor de religie.
Ineke de Feijter schetst in grote lijnen de ontwikkeling van de orale tot de digitale cultuur. Daarbij zijn de invloeden van militaire en commerciële aard niet te onderschatten. De nieuwe digitale mediacultuur stelt grote uitdagingen aan religieuze gemeenschappen en instituten.
Waarom is die ontwikkeling niet door iedereen meteen omhelsd, vraagt Erik Borgman zich af. De religieuze groepen die wel snel het belang van internet begrepen en daar ook intensief gebruik van maken, hebben doorgaans een sterk zendingsbesef. De Enige Ware Islam is in duizenden varianten op het internet te vinden! Maar ook christenen weren zich op het web. Neem als voorbeeld Roderick Vonhögen, podcastpriester die zich in de digitale wereld als een vis in het water of liever gezegd, als een ster aan de hemel voelt. Of kijk naar jongeren die met elkaar op chatfora van gedachten wisselen over geloofszaken.
Martijn de Koning en Johan Roeland noteren dat die generatie internet ziet als een godsgeschenk, in plaats van een domein van de duivel.
Ook Peter Dekker, hoofd nieuwe media van de IKON, vindt dat het web religieuze discussies kan stimuleren. Het maakt het christenen gemakkelijk om betrokken te blijven bij de kerk.
Bertus Bouwman had daarover een boeiend gesprek met hem. Dat kerken niet vaker samenwerken op internet, vindt Dekker onbegrijpelijk. Informatie kan op nieuwe wijze met elkaar gedeeld worden. Een voordeel dat in de academische wereld ook is ontdekt, vertelt Hans van Driel.
Naast al deze zegeningen zijn er ook zorgen. Nieuwe media kunnen spanningen oproepen. Rima Barsoun, ‘programme executive’ van christen-moslim verhoudingen heeft dat ervaren in het Midden-Oosten. En Rosalind J. Hackett schrijft over spannende gesprekken bij het verbod van de Nigeriaanse overheid om beeld- en geluidsmateriaal over genezingen en wonderen uit te zenden.