Tijdens de bijeenkomst van de Europese leden van het centraal comité van de Wereldraad van Kerken (WCC) in juni, spraken zij over hoe kerken in het vormgeven van de toekomst van Europa zowel vindingrijk als moedig moeten zijn.
Geconfronteerd met kwesties die zowel pijnlijk als complex zijn, vroeg de groep hoe mensen en kerken in Europa zich werkelijk voelen. “Hoe is het om op dit moment in Europa te leven?” vroeg Steven Edwards, een vertegenwoordiger van de Oecumenische Jeugdraad in Europa (EYCE).
“Op dit moment, als Europa een persoon was, zou ze een nogal angstig persoon zijn … er is oorlog binnen onze grenzen, en er is angst voor escalatie, omdat we ons afvragen hoe het zal eindigen of waar het toe zal leiden. Europa is zwaar getroffen door COVID-19,” zei Edwards. “Er is bijna overal wantrouwen en bezorgdheid over het politieke en openbare leven, over het voortbestaan van de stem van het geloof temidden van een steeds agressiever en zelfverzekerder secularisme.
Er is ook bezorgdheid over middelen, voegde Edwards eraan toe. “Er is bezorgdheid omdat velen eenzaam zijn, depressief, bang voor hun oude dag, omdat ze wat wel klimaatangst genoemd wordt ervaren,” zei hij “En er is verdriet onder de kerken nu gekoesterde tradities verdwijnen.”
Europa begint aspecten van de geschiedenis onder ogen te zien en zich af te vragen hoe de toekomst eruit zal zien, zei Edwards. “Het ongebreidelde optimisme van weleer – uitgedrukt in Beethovens prachtige Ode aan de Vreugde – is moeilijker te bezingen vandaag de dag,” zei hij. “En Europa moet een nieuwe manier vinden om in de wereld te staan.”
Prof. dr. Fernando Enns sprak over de oorlog in Oekraïne, conflicten elders en de noodsituatie van het klimaat. “We zijn allemaal diep geraakt door de oorlog in Oekraïne, en we verlangen naar een einde ervan – naar een rechtvaardige vrede,” zei hij. “Er is de blokkade van Artsakh (de grensregio tussen Armenië en Azerbeidzjan, redactie) en de voortdurende bedreiging van het Armeense volk, en we blijven bezorgd over een mogelijk conflict in Kosovo en Servië, en over de aanhoudende spanningen in Cyprus.”
Klimaatverandering gaat niet langer over de toekomst van Europa of over mensen ver weg, voegde Enns eraan toe “Klimaatverandering is nu een tastbare bedreiging,” zei hij. “Het is een diepe zorg, op de plaats waar de industriële revolutie begon.”
De groep toonde zich ook bezorgd over de toenemende politieke polarisatie, waarbij populistische en nationalistische partijen en individuen steeds luider en machtiger worden. Op veel plaatsen vrezen mensen bedreigingen voor de democratie. Er is een verlies aan vertrouwen in instellingen en in de integriteit van politici.
Toch putte de groep ook enige hoop uit de boodschap van de Algemene Vergadering van de Conferentie van Europese Kerken (CEC), voorgelezen door Katerina Pekridou, uitvoerend secretaris voor de Theologische Dialoog met de Conferentie van Europese Kerken.
De bijeenkomst, die in juni plaatsvond in Tallinn, Estland, had als thema “Onder Gods zegen – vorm geven aan de toekomst”.
Deze boodschap herinnerde de regionale groep eraan dat theologie publiek is, dat christenen de uitdaging moeten aangaan om bij te dragen aan een steeds meer geseculariseerd politiek discours.
“Kerken die betrokken zijn bij het vormgeven van de toekomst van Europa moeten vindingrijk en moedig zijn, zelfverzekerd niet arrogant, luisterend niet alleen sprekend, vertrouwend niet angstig, hoopvol niet alleen optimistisch,” luidt de boodschap. “De vergadering werd eraan herinnerd dat gezegend zijn betekent bevrijd te zijn van bezorgdheid over onze eigen veiligheid of controle – bevrijd van gevangenschap binnen onze eigen geschiedenis of verhaal.”
Bron: Wereldraad van Kerken.