Christiaan van Dorp is directeur van ‘De 4e Musketier’ in België. In 2014 heeft hij samen met anderen ook hier deze organisatie opgericht. Op dit moment werkt hij een dag per week voor ‘De 4e Musketier’ en is daarnaast godsdienstleraar. Hij en zijn vrouw Joëlle wonen in Mechelen. Allebei zijn ze geboren en getogen in België en allebei hebben ze Nederlandse ouders, die jaren geleden als zendelingen naar België zijn verhuisd. In dit interview reageren ze op het Debat-artikel ‘Helden voor God’ van Miranda Klaver.
Je ging in 2013 voor het eerst met een karakterweekend van ‘De 4eMusketier’ (4M) mee. Dat had gevolgen.
Christiaan: De waarden van ‘De 4e Musketier’ en de principes wat betreft de relatie met je vrouw en kinderen raakten me, ook al kende ik Joëlle toen nog maar net. Wat me verder aansprak waren de broederschap en vooral ook de geestelijke momenten die ik zelf meemaakte. Ik heb Gods nabijheid daar heel bijzonder ervaren.
Al heel lang verlangde ik naar een opwekking in België. Ik was bezig met evangelisatie, maar voelde me gefrustreerd omdat het zo langzaam ging. Toen merkte ik dat God tegen me zei dat de kerk er nog niet klaar voor was, dat er nog te weinig volwassen gelovigen waren om jonge christenen op te voeden.
De eerste uitdaging was dus om zelf als gelovige volwassen te worden. Het werd me op mijn hart gedrukt om iets voor mannen in België te doen.
Na een tweede karakterweekend had ik samen met enkele anderen uit België een gesprek met Henk Stoorvogel en daarna hebben we ‘De 4e Musketier’ in België opgericht. Dit is natuurlijk niet de enige manier om mannen te bereiken, maar wel één daarvan. Intussen zijn er ongeveer honderd betrokkenen, variërend van mannen die één keer mee geweest zijn met een weekend, tot mannen die in een van de organisatieteams of het bestuur zitten. De meeste komen uit evangelische en pinksterkerken, maar er zijn er ook uit de Verenigde Protestantse Kerk in België (VPKB) en uit de Rooms-Katholieke Kerk. We staan open voor iedereen.
Christiaan betreurt het dat Miranda Klaver haar artikel baseert op een beperkt aantal bronnen. Daardoor wordt er in haar bijdrage aan verschillende zaken geen recht gedaan . Zo lijkt het alsof ze geen aandacht heeft besteed aan een recenter boek G-kracht (2014), waarin Henk Stoorvogel en Theo van den Heuvel veel meer de (theologische) achtergrond willen weergeven van de vier G’s en de beweging.
Christiaan: In tegenstelling tot wat Miranda Klaver in haar artikel beschrijft wordt er juist wel veel aandacht aan de derde G, de gemeente, geschonken. In de karakterweekenden moedigen we de mannen altijd aan om het aan hun voorganger te vertellen als ze geraakt zijn. Of om actief te participeren of verantwoordelijkheid op zich te nemen in hun eigen kerk of gemeente. Om een voorbeeld te noemen: zes mannen die bij het weekend in één team zaten, zitten nu allemaal in het leidersteam van hun gemeente. Ook moedigen we mannen aan om kampvuuravonden te organiseren in hun gemeente. Aan de ene kant is het goed voor henzelf om elkaar te blijven ontmoeten en steunen, aan de andere kant komen er ook andere mannen naartoe om met elkaar te praten en bijbelstudie te doen.
4M wil de gemeenten versterken, maar wil géén aparte gemeenschap worden. Daarom heeft ze ook geen eigen geloofsbelijdenis. We zijn er om de kerk te dienen, of dat nu een gereformeerde gemeente, een evangelische of een rooms-katholieke is.
Bij 4M gaat het niet alleen om een ‘heroïsch manbeeld’, zoals Klaver beweert. ‘Helden’ spreken mannen natuurlijk wel aan, maar 4M staat niet voor een eenzijdig manbeeld. Leiders binnen 4M leren dat ook niet.
We leggen juist ook nadruk op zwakheid, zoals Paulus schrijft: ‘Mijn (= Gods) kracht wordt in zwakheid volbracht.’ Het gaat om de relatie tot God, het gezin, de gemeente en om gerechtigheid.
Wat betreft het huwelijk staan we voor het traditionele huwelijk, maar ook homo’s zijn welkom. Homo’s die mee geweest zijn gaven zelf ook aan dat ze zich op hun gemak voelden.
Het ‘herstel van het manzijn’, zoals beschreven in het artikel van Klaver, komt wel aan bod, maar is niet het enige of centrale thema. In België zitten mannen vaak nog erg vast aan hun ouders en ze nemen beslissingen in overleg met hen in plaats van met hun vrouw. Dit is een van de thema’s die belangrijk zijn om ter sprake te brengen.
Je bent dit jaar voor het eerst mee geweest met een Muskathlon. Wat zijn je ervaringen?
Christiaan: Ik heb projecten bezocht en ben ook op bezoek geweest bij ons sponsorkind. Ik werd erg geraakt door de armoede en de ongelijkheid in de wereld. Wij gingen erheen om geld en een stukje hoop te brengen, om daar een verschil te maken, maar het heeft juist verschil gemaakt in mijn eigen leven. Het heeft heel veel met mezelf gedaan. En deze ervaring neem ik mee in mijn leven hier. Het sponsorgeld had ik heel snel bij elkaar via vrienden en familie. Gemeenten in België zijn vaak niet rijk en we zien liever dat mensen geld geven aan goede doelen die de gemeente zelf uitkiest. Daarom doen we niet gericht een beroep op hen. Mijn gemeente leefde echter wel erg mee, onder andere met gebed, en raakte ook meer betrokken bij de doelen zelf. We raden andere mannen ook altijd aan om hun gemeente er actief bij te betrekken.
Omdat 4M een internationale beweging is, hebben we gekozen voor de internationale organisaties A21, Compassion en Open Doors. Juist als het gaat over onrecht en gerechtigheid willen we sensibiliteit creëren. We mogen niet passief worden, maar we moeten ook op dit terrein gehoor geven aan Gods opdracht.
Miranda Klaver verwijt 4M dat we niet bezig zijn met thema’s als consumentisme en asielzoekers – volgens haar de problemen voor de Nederlandse kerk. Dat verwijt is niet terecht. We houden het alleen kleinschaliger, bijvoorbeeld door steun aan Stichting Gave tijdens karakterweekenden. In haar verwijt lijkt ze echter de grootschalige problematiek van bijvoorbeeld mensenhandel te onderschatten, waartegen een organisatie als A21 strijdt (en wij met hen). Mensenhandel is een industrie, die momenteel meer oplevert dan de wapenindustrie en de drugshandel. Ook in Nederland en België is dit een enorm probleem.
We hopen overigens in 2016 vijf miljoen euro binnen te halen voor deze doelen. Welke kerk haalt dit? 4M staat al een paar jaar in de top-vijf van goede doelen in Nederland!
Wat merk jij, Joëlle, van de invloed van 4M op Christiaan?
Joëlle: In die weekenden groeit de kameraadschap. Dat is zowel binnen het gezin, binnen de kerk als in relatie tot anderen heel belangrijk. Er zijn maar weinig christenen in België en het is voor hen belangrijk om samen sterk te staan. Als je je als christen alleen voelt staan, heb je anderen om op terug te vallen. Ik merk ook het groeiende verlangen om God te dienen en dat uit te leven in de praktijk. Een voorbeeld: een echtpaar dat we kennen had vaak ruzie. Sinds de man mee geweest is met een karakterweekend, is er iets veranderd. Hij neemt in het gezin meer verantwoordelijkheid op zich, hij bespreekt meer met zijn vrouw.
Christiaan: Tijdens dat weekend zag ik dat ook, hij werd op een gegeven moment echt geraakt.
Joëlle: Zo’n heel weekend gefocust zijn op God en actief bezig zijn is heel zinvol. Mannen worden geraakt in hun man-zijn. Het is iets fundamenteels dat hen helpt om actiever voor God te worden. Ze nemen meer verantwoordelijkheid en dat merk je als vrouw ook.
Christiaan: Dat die lessen voor het huwelijk heel belangrijk zijn heb ik zelf ervaren en ik zie het ook bij de mannen in mijn familie die mee geweest zijn. Eigenlijk zouden alle mannen al voor ze trouwen een keer mee moeten! Al zijn en blijven natuurlijk ook getrouwde mannen meer dan welkom!
— Foka van de Beek is theoloog en stafmedewerker bij de Nederlandse Zendingsraad.