Behendig zie je kinderen steeds meer ‘swipen’ naar het voorbeeld, van hun ouders, op zoek naar een spelletje of een filmpje. Mensen van verschillende kerken in Europa realiseerden dat in die digitale wereld voor kinderen van alles te vinden is, maar dat ze daar weinig kans liepen de kerk tegen te komen. Makkelijk was het niet, maar ze zijn er, gebaseerd op het principe ‘edutainment’: leren en vermaak.
‘Kyrkan app’
Apps, games en spelcomputers, dat is waar de kinderen zijn. ‘En dat is niet waar de kerk was’, bedacht Liselotte Rogberg, werkend bij de communicatieafdeling van de Zweedse Lutherse Kerk in het landelijk bureau in Uppsala. Dus lanceerde zij het idee van een app voor kinderen tussen de 3 en 6 jaar. Het was een langdurig proces, vanaf het idee voor een app totdat de applicatie daadwerkelijk in een app-store te krijgen was. Eerst leek het ambitieuze plan veel te duur, totdat een fonds mee wilde werken. ‘En toen ineens was ‘Kyrkan app’ er binnen zes maanden.’
Deze online applicatie van de Zweedse Lutherse Kerk zet kinderen centraal. Zodra de jonge kinderen ‘hun’ app openen, zitten ze midden in de kerk. Ze kunnen het gebouw van binnen ontdekken, memory spelen met de dieren van de ark van Noach, orgelmuziek afspelen en filmpjes bekijken over dopen, trouwen en begraven.
Een voorloper van deze nieuwste vorm van kerkpresentie voor kinderen was de in Finland ontwikkelde virtuele kinderkerk. Gebaseerd op het destijds populaire ‘Habbo-hotel’ konden kinderen in 2009 als een alias door de kerk lopen. Er werd zelfs iedere zondag een speciale kinderkerkdienst gehouden. Maar de digitale ontwikkelingen gaan zo snel dat daar geen kind ‘meer zit’.
Speels inhoudelijk
Uitgangspunt voor Kyrkan app was vooral de lol, het leren op een speelse manier. Spelletjes, en ook filmpjes, nadat uit onderzoek bleek dat die aanslaan bij kinderen,. Rogberg: ‘Veel Zweedse kinderen komen in de kerk voor de rituelen van vooral begrafenis, maar ook doop en trouwen. Dat werden dus de belangrijkste filmpjes. Die filmpjes geven woorden aan, duiden symbolen en geven antwoorden op vragen die volwassenen misschien soms niet eens kunnen geven.’ Daarmee beoogt de app ook een gesprek op gang te brengen tussen kinderen en volwassenen.
Twee dominees dachten mee, zij vonden de eenvoudige woorden. De ideeën werden getest in kleutergroepen voordat ze daadwerkelijk in animatie werden omgezet. Aan de jongen die praat in de animatiefilms, heeft een beroemde Zweeds acteur zijn naam verbonden. Als de kinderen de app openen, zijn ze bij de kerk. Ze kunnen kerkklokken luiden en de haan bovenop de toren gedag zeggen. Met een klik of vingertik zijn ze in de kerk, waar ze een kaarsje kunnen branden of een kerststalletje inrichten op het altaar.
De app is gratis verkrijgbaar sinds 2018. Technisch zo gemaakt dat alleen onderhoud nodig is op het gebied van voortgaande techniek. Er is immers steeds een nieuwe groep kinderen van rond de vijf jaar oud. Inmiddels is ook een filmpje over Pasen toegevoegd. Per maand wordt de Kyrkan app door 500 tot 1000 unieke bezoekers gebruikt.
Mee laten praten
‘Heel veel leden van de Svenska Kyrkan (Kerk van Zweden) zijn kinderen. Ze hebben dezelfde rechten als volwassenen om de verkondiging en de gemeenschap van de kerk te begrijpen en te ontvangen’, zegt Liselotte Rogberg. ‘Wij vonden het daarom heel belangrijk om ze zelf mee te laten praten over wat ze leuk vinden en wat ze nodig hebben om alles wat bij ‘kerk’ hoort te ontvangen en begrijpen. Kinderen moeten zich absoluut welkom en thuis voelen in de kerk, ook als ze die na de digitale ontdekkingstocht fysiek bezoeken.’
‘Kirche-entdecken.de’
De Duitse lutheranen adresseren basisschoolkinderen al sinds 2005. Zij doen dat met een website die in 2011 werd gereviseerd én in 2018 zo werd geupdatet dat de website ook op een mobiele telefoon goed te bezoeken is. De website is ontwikkeld door een projectgroep van theologen, mediawetenschappers en dramaturgen die verbonden zijn aan de lutherse kerk in Beieren en in Hannover (Duitsland kent als bondsland afzonderlijke ‘Landeskirchen’ per land).
Op de thuispagina worden de kinderen hartelijk begroet door Kira de ekster. Ze woont in de kerk, nodigt uit om óf rond te struinen in alles wat met kerk en geloven te maken heeft, óf om met Maarten Luther naar het verleden te reizen. In de nieuwste versie heeft de kerk een zolder. Daar valt allerlei informatie te vinden over geloven, religie en de vijf grote wereldreligies.
Een redactieteam houdt de site op het aanplakbulletin op de voorpagina actueel. Momenteel is daar de tekst te vinden: ‘oorlog maakt je bang. Wij wensen ons vrede. Hier kun je je angsten en zorgen, je vragen en wensen opschrijven. Soms helpt dat hele kleine beetje om wat minder bang te zijn’. Als je erop klikt, komt er een werkblad dat je in kunt vullen en is er een knop waaronder een kind kan lezen wat er aan de hand is in Oekraïne. Net daarboven is de ‘vredesengel voor alle gevallen’ te vinden.
| De Zweedse Kyrkan app Over dopen: https://www.youtube.com/watch?v=vz4kgk2nC98 Over trouwen: https://www.youtube.com/watch?v=fSTZ1glVS-w Over begraven: https://www.youtube.com/watch?v=osnxUKnRbA4 En een film voor kinderen over Pasen: https://www.youtube.com/watch?v=s7Y-ycuyP7E De Duitse website voor basisschoolkinderen tot 10 jaar is hier te vinden: https://www.kirche-entdecken.de/ |