Dit mini-dossier biedt achtergrondinformatie over de identiteit van de Lausanne-beweging, de drie voorgaande congressen en het proces rondom Lausanne-4 in Seoul. Actuele informatie over de Nederlandse deelname aan het congres is te vinden op Lausanne4.nl.
A. De identiteit van de Lausanne beweging
In een artikel op de website van Lausanne wordt de identiteit zo omschreven: ‘Lausanne is geen confessionele of kerkgenootschappelijke entiteit. Het is opzettelijk een netwerk dat influencers probeert te verzamelen om samen te werken om de wereldwijde missie te versnellen. Het verenigt zich rond een gemeenschappelijke evangelische toewijding aan het vervullen van de Grote Opdracht. In het hart van Lausanne heerst een hoopvolle geest van vriendschap die viert wat God op unieke wijze aan het doen is in verschillende delen van de wereld.’
‘De Lausanne-beweging is altijd een netwerk geweest dat denominaties overstijgt en zich bevindt in de protestantse traditie van evangelisch getuigenis in woord en daad. Sinds het Eerste Congres van Lausanne heeft de beweging terminologie ontwikkeld om dringende uitdagingen voor de Grote Opdracht te benadrukken. Lausanne speelde een belangrijke rol bij het promoten van de concepten van onbereikte bevolkingsgroepen, holistische missie, diaspora, oraliteit, kerkplanting, het 10-40-venster en polycentrische samenwerking voor wereldwijde zending, naast andere concepten die standaard evangelische woordenschat zijn geworden. Deze categorieën en meer hebben tientallen jaren lang wereldwijde christelijke leiders beïnvloed.’
Lausanne omschrijft zijn eigen viervoudige visie:
- Het evangelie voor ieder mens
- Kerken die discipelen maken voor elk volk en elke plaats
- Christelijke leiders voor elke kerk en sector
- Koninkrijksinvloed op elk gebied van de samenleving.
Lausanne omschrijft zijn eigen waarden als:
- Het is opzettelijk een (gedecentraliseerd) netwerk dat influencers probeert te verzamelen om samen te werken om de wereldwijde missie te versnellen.
- Het verenigt zich rond een gemeenschappelijke evangelische toewijding aan het vervullen van de Grote Opdracht.
- Een geest van vriendschap.
B. De eerste drie congressen
Eerste Lausannecongres: Lausanne 1974
De Lausanne beweging is ontstaan tijdens de International Congress on World Evangelisation in 1974 op initiatief van van dr. Billy Graham. Tijdens deze conferentie met 2300 deelnemers uit 150 landen met als titel ‘Let the earth hear His voice’ is het Lausanne Covenant geschreven onder leiding van John Stott. Dit Lausanne Covenant, of het verbond van Lausanne zoals de Nederlandse vertaling leest, is een belangrijke oproep aan de evangelicale kerken wereldwijd. Het wordt algemeen beschouwd als een van de belangrijkste documenten in de moderne kerkgeschiedenis. Het beschrijft wat het betekent om evangelicaal te zijn en daagde christenen uit om samen te werken om Jezus Christus over de hele wereld bekend te maken. Het is een verbond met elkaar, en een verbond met God. Het is bedoeld als meer dan een geloofsverklaring. John Stott sprak van een bindend contract met het oog op een gezamenlijk doel en partnerschap: “We wilden niet alleen iets verklaren, maar iets doen – ons toewijden aan de taak van wereldevangelisatie.” Hier kunt u in het Engels en Nederlands op de website van de Lausannebeweging meer lezen over de achtergronden van het eerste internationale Lausannecongres over wereldevangelisatie. En in dit artikel van Christianity Today (2024) wordt uitgelicht hoe de Covenant een weerslag is van het luisteren naar de verschillende stemmen rond de thema’s van de betrouwbaarheid van de Bijbel, sociale verantwoordelijkheid en de wijsheid van de kerk van het (gedekoloniseerde) Zuiden.
Na dit eerste congres ontstond de Lausanne Committee for World Evangelisation (LCWE), waaruit de Lausanne beweging is voortgekomen. In een artikel (PDF) in Evangelical Review of Theology (2024) beschrijft Hannes Wiher de vijftig jaar van de Lausanne beweging: de ontstaansgeschiedenis, de belangrijkste theologische posities (die vandaag gezien worden als de basis van de evangelicale identiteit) en de invloed van de beweging.
Tweede Lausannecongres: Manila 1989
Het Manila Manifest is een uitwerking van het Convenant van Lausanne vijftien jaar later. De deelnemers aan Lausanne II, het Tweede Internationale Congres over Wereld Evangelisatie, in Manila op de Filippijnen in juli 1989, beraadslaagden over de vervulling van de zendingsopdracht. Het Manila Manifest omvat de thema’s van de twee congressen: “Verkondig Christus totdat Hij komt” en “Een oproep aan de gehele kerk om het gehele Evangelie aan de gehele wereld te brengen”. Het eerste deel is een serie van 21 beknopte verklaringen. Het tweede deel werkt deze in twaalf paragrafen uit. Verklaring 18 roept op om meer tijd te besteden om de samenleving te bestuderen zodat we beter haar ‘structuren, waarden en behoeften’ kunnen begrijpen als deel van het ontwikkelen van een zendingsstrategie. Dit kan worden omschreven als de ‘cultural turn‘ van de Lausanne beweging. Voor meer informatie over het Manila Manifest kunt hier in het Engels en in het Nederlands verder lezen.
Derde Lausannecongres: Cape Town 2010
Meer dan 4000 christelijke leiders uit 198 landen (voor het eerst meer deelnemers uit de Majority World dan uit het westen) kwamen eind oktober 2010 samen in Kaapstad, Zuid-Afrika, om te discussiëren over de belangrijkste thema’s met betrekking tot kerk en evangelisatie. Het Cape Town Commitment kan beschouwd worden als een routekaart voor de Lausannebeweging. Daartoe presenteert het een verklaring van gedeelde Bijbelse overtuigingen en roept christenen over de hele wereld op tot actie. Enkele nieuwe thema’s zijn opgenomen, zoals zorg voor de schepping en een scherpte kritiek op het welvaartsevangelie. Het document roept gelovigen op tot ‘humility, integrity and simplicity‘ en om trouw te blijven in een gebroken wereld die steeds meer vijandig staat tegenover het evangelie. Het Cape Town Commitment is hier in het Engels en het Nederlands te lezen. Achtergronden bij het Cape Town Commitment kunt u hier lezen.
Vanaf de jaren 1990 groeide in de Lausanne beweging de aandacht voor theologische reflectie als basis voor zending. Christopher Wright, de opvolger van John Stott als voorzitter van de theologische werkgroep, betrok meer theologen uit de majority world. Hij introduceerde de notie van de Missio Dei in de teksten van de Lausanne beweging, met dien verstande dat de kerk werd gezien als centraal in Gods missie in de wereld en als het doel van Gods verlossing. ‘Radical evangelicals‘ René Padilla en Samuel Escobar introduceerden de begrippen ‘integral mission‘ en ‘transformation‘. Naar analogie van de ‘cultural turn‘ kun je wel spreken van de ‘theological turn‘ van de Lausanne beweging.
Zowel tussen deze wereldwijde congressen als na 2010 zijn er verschillende congressen geweest per continent of voor specifieke doelgroepen. De afgelopen 50 jaar heeft Lausanne een voortrekkersrol gespeeld in de wereldwijde missie door samenwerking te bevorderen, een strategie te bepalen en christenen toe te rusten.
Ter voorbereiding op Lausanne 4, de bijeenkomst in 2024 in Seoul, is het boek The Lausanne Legacy. Landmarks in Global Mission beschikbaar gesteld via de website van EFAC (Evangelicals in the Anglican Church). In dit boek zijn de drie bovengenoemde documenten opgenomen samen met achtergrondmateriaal. In de download komen een hele serie andere publicaties van EFAC mee. De download is gratis, maar er wordt aan mensen in landen met een hoog gemiddeld inkomen een bijdrage gevraagd.
C. Lausanne 4: Seoul 22 – 28 sept. 2024
Sinds 2019 is de Lausanne-beweging bezig met een meerjarig, wereldwijd, polycentrisch proces genaamd Lausanne 4 (L4). Het doel van L4 is om de samenwerking van de wereldwijde kerk te katalyseren voor het tot discipelen maken van de naties en het vormgeven van de wereld in 2050. De sleutel tot L4 zijn de ritmes van luisteren, samenbrengen en actie. De Lausanne 4-reis heeft tot doel het lichaam van Christus te lanceren in gezamenlijke actie voor wereldwijde missie op weg naar 2050. Dit proces is dus een meerjarig, katalytisch, wereldwijd, polycentrisch proces en omvat:
- Luisterbijeenkomsten
- Regionale en wereldwijde synthesebijeenkomsten
- Het vierde Lausanne Congres (Seoul 2024)
- Lanceren van duizenden actiegerichte Collaborative Action Teams
Een integraal onderdeel van Lausanne 4 is dus het Vierde Lausanne Congres over Wereldevangelisatie, ook wel bekend als Seoul-Incheon 2024. Deze ‘once in a generation‘ bijeenkomst valt samen met de viering van 50 jaar sinds Lausanne’s oprichting. Het congres van Seoul 2024 zal een hoogtepunt zijn van het meerjarige luisterproces, maar ook een katalysator om gezamenlijke actie te stimuleren om zowel de lacunes als de geïdentificeerde kansen aan te pakken. Deze bijeenkomst zal worden gevormd door drie documenten: The State of the Great Commission Report, The Seoul Statement en The Collaborative Action Commitment. Deze drie documenten roepen op tot gezamenlijke actie, als een actief antwoord op de Lausanne 4-reis.
The State of Great Commission Report
In april 2024 verscheen dit rapport ter voorbereiding op het vierde Lausanne congres in Seoul in september 2024 (de download is ca. 500 pagina’s). Een presentatiefilm met Nederlandse ondertiteling van het rapport is hier te vinden. Lausanne schrijft zelf over het rapport: ‘Dit belangrijke document in de Lausanne 4-reis deelt inzichten van meer dan 150 wereldwijde zendingsexperts en werpt licht op hoe we als wereldwijde kerk vandaag de dag gehoorzaam kunnen zijn aan Jezus’ Grote Opdracht.’ Het (digitale) rapport analyseert tien thema’s (‘context shifts‘) die kenmerkend zijn voor de situatie van kerk en zending vandaag. Het rapport verscheen enkele maanden voor Seoul 2024, zodat alle deelnemers aan het vierde congres een gemeenschappelijk begrip kunnen delen van de huidige toestand van de wereld en de kwesties die ons allemaal de komende decennia zullen beïnvloeden, evenals de specifieke context van elke regio.
The Seoul Statement
De theologie-werkgroep van Lausanne legt de basis voor een Seoul Statement die zal voortbouwen op de voorgaande drie fundamentele Lausanne-documenten: The Lausanne Covenant, The Manila Manifesto en The Cape Town Commitment.
In Seoul en virtueel
Het congres zal in twee ruimtes plaatsvinden: een fysieke bijeenkomst in Seoul en de Congress Virtual Experience. Het hybride formaat van de bijeenkomst zal influencers van over de hele wereld met elkaar verbinden en hen voortstuwen naar een polycentrische stijl van wereldwijde samenwerking. Een groep mensen uit Nederland neemt deel in Seoul en heeft zich gezamenlijk op dit proces voorbereid. Daarnaast zullen ook in Nederland deelnemers virtueel meedoen.
Satellite sites
Naast de deelname tijdens het congres zelf zullen er wereldwijd (en ook in Nederland) na afloop duizenden zogenaamde satellite sites worden georganiseerd. Dit zal talloze christelijke groepen in staat stellen om de uitkomsten van het congres te leren kennen en toepassen op de eigen situatie.. Door deel te nemen als satellite site, krijgt elke groep een congreservaring die is afgestemd op hun behoeften. Hiervoor zal Lausanne ook materialen beschikbaar stellen.
Resultaten van het vierde congres
Al bij de start van het congres in Korea werd de tekst van de Seoul Statement gepubliceerd “als een informatief en inspirerend hulpmiddel voor de wereldwijde kerk tijdens het Vierde Congres.” De organisatie schrijft hierover: “De Seoul Statement staat niet op zichzelf. Het is belangrijk omdat het voortbouwt op een verbazingwekkend fundament van het Lausanne Covenant, het Manila Manifest en de Cape Town Commitment. Samen staan ze als hedendaagse weerspiegelingen van Bijbelse overtuigingen en waarden. De Seoul Statement gaat in op hedendaagse lacunes die de Theology Working Group noodzakelijk achtte om aan te pakken met het oog op het versterken en aanscherpen van de wereldwijde missie van vandaag. De verklaring is beschikbaar in het Engels, Chinees, Portugees, Spaans, Russisch, Frans en Koreaans.” De Seoul Statement is hier te vinden in het Engels.
Het congres werd afgesloten met een hernieuwde toewijding aan de wereldwijde missie en de ondertekening door duizenden deelnemers van de Collaborative Action Commitment, een document van één pagina dat een intentionele respons op de Grote Opdracht bevestigt. Toespraken van het vierde congres zijn op de site van Lausanne te vinden en te downloaden onder de naam Accelerate.