Eind augustus kwam een groep theologen, kerkleiders en activisten samen met de deelnemers aan de jaarlijkse GEM-school (Governance, Economics, and Management for an Economy of Life) samen voor een consultatie over werk/arbeid in Kuala Lumpur, Maleisië. De Raad van Kerken van Maleisië organiseerde de bijeenkomst samen met de Wereldraad van Kerken (WCC), de World Communion of Reformed Churches (WCRC), de Lutheran World Federation (LWF), de World Methodist Council (WMC), en de Council of World Mission (CWM).
Op de website van de WCRC staat het onderstaande verslag te lezen over de consultatie.
“Als het christelijk geloof gerelateerd is aan het hele leven, dan is arbeid daar een essentieel onderdeel van, omdat het leven niet eens zou kunnen bestaan zonder de samenwerking van productieve en reproductieve arbeid van mensen, de niet-menselijke natuur en het goddelijke,” aldus een theologisch communiqué dat tijdens het overleg werd opgesteld. (Het communiqué is hier te lezen, red.)
Erkennend dat veel geloofstradities over het goddelijke spreken als zijnde een arbeider, probeerde de consultatie te erkennen dat arbeid centraal staat in het leven en dat de waardigheid van arbeid essentieel is voor de volheid van het leven.
Verhalen en casestudies van deelnemers benadrukten dat onder het huidige economische systeem arbeid nog steeds wordt uitgebuit. Decennia van neoliberale globalisering hebben vorm gegeven aan arbeidsmigratie binnen en buiten de landsgrenzen en hebben lonen, sociale zekerheid en andere moeizaam verworven rechten aangetast. Tot de meest kwetsbare groepen werknemers behoren raciale gemeenschappen, jongeren en vrouwen. Vooral de productieve en reproductieve arbeid van vrouwen is vaak onbetaald/onderbetaald en niet erkend werk.
Het overleg erkende dat arbeid niet alleen een plaats van uitbuiting is, maar ook een plaats van verzet en de plaats van waaruit alternatieven kunnen ontstaan. Van campagnes voor fatsoenlijk werk en rechtvaardige lonen tot het bevorderen van coöperaties, kerken en religieuze organisaties in Hong Kong, Korea, Maleisië, de Filippijnen en de Verenigde Staten hebben getuigd voor en meegelopen met arbeiders.
Het theologische communiqué dat de consultatie voortbracht stelt: “Plaatsen van werk en arbeid zijn de plaatsen van de grootste diversiteit, die mensen van alle rassen, geslachten, leeftijden en bekwaamheden samenbrengen en de grond voor solidariteit vormen. In de woorden van de apostel Paulus: “Als één lid lijdt, lijden allen met hem” (1 Korintiërs 12:26). De diepe solidariteit die hier ontstaat brengt de diverse mensheid, de anders-dan-menselijke natuur en het goddelijke samen in nieuwe belichamingen van eenheid-in-verschil.”
Als onderdeel van het programma bezochten de deelnemers initiatieven van migranten en vluchtelingen uit Myanmar en Afghanistan. Deze bezoeken stelden de deelnemers in staat om de kwetsbaarheid van migrantenwerkers te erkennen en tegelijkertijd de veerkracht en hoop waarmee ze tegen de verwachtingen in vechten om te overleven.
De consultatie riep de kerk, de bredere oecumenische beweging en allen op tot de taak van bewustwording om onrechtvaardige sociaal-politieke structuren te identificeren die iedereen verhinderen om zijn volledige menselijkheid te bereiken; om te helpen bij het organiseren van arbeiders; om solidariteit te vormen met industriële en agrarische arbeiders, migrantenarbeiders en vluchtelingen; en om actief deel te nemen aan het opbouwen van alternatieven, waaronder arbeiderscoöperaties, gemeenschapsprojecten en andere projecten van de solidaire economie.
Photo:
Foto: Adam Sam Suthagar/CCM