Erfgenamen van Thomas [2011-03]

De apostel Thomas wordt de ‘ongelovige’ genoemd. Twijfelaar, broer van Jezus, missionaris die bij de verdeling van de missiegebieden het Oosten kreeg toebedeeld. Zijn invloed op de christengemeenschappen ten oosten van Antiochië, in Syrië en India is aanzienlijk. Mede door de ontdekking van het Evangelie van Thomas in 1945 is ook in het Westen belangstelling voor hem ontstaan.

Wie was Thomas? Wat is feit en wat is fictie? Waar is deze zoekende apostel uiteindelijk terechtgekomen? En wie zijn de hedendaagse erfgenamen van Thomas?

Nieuwtestamenticus Riemer Roukema laat zien dat in het vroege christendom verschillende en zeer uiteenlopende tradities rondom Thomas zijn ontstaan. De meest populaire zijn te vinden in deHandelingen van Thomas. Hans Stolp, kenner van het esoterisch christendom, verklaart het gnostische gedicht ‘Het lied van de parel’ uit die Handelingen.
Thomas was een mens ‘tussen ja en nee’, aldus Dolf Tielkemeijer die biografische en bijbelse gegevens op een rij zet. Historicus Harry Knipschild probeert het spoor van Thomas in India te volgen en doet verslag van zijn reis. Ook in Damascus heeft Thomas erfgenamen nagelaten en Feije Duim, medewerker bij Kerk in Actie, ontmoette hen. Leo van Leijsen, medewerker Oosterse Kerken van de Katholieke Vereniging voor Oecumene, geeft een indrukwekkend overzicht van India’s Syrische kerken met Thomasgelovigen.

Het terugvinden van het Evangelie van Thomas en Het Boek van Thomas de Strijder heeft de bijzondere belangstelling gewekt van degenen die op zoek zijn naar een nieuwe en alternatieve spiritualiteit. Steve Hollinghurst, onderzoeker bij het Sheffield Centre, doordenkt evangelisatie in de (Britse) context van nieuwe spiritualiteit. Manuela Kalsky vraagt zich als systematisch theologe af wat het betekent dat, gezien die zeer uiteenlopende tradities rondom Thomas, het christendom vanaf het begin pluriformer is geweest dan wij vaak aannemen.

— Redactie TussenRuimte